به گزارش ناصر محمدی خبرنگار جریان شهر، نقی میرزاکریمی رئیس اداره حفاظت محیطزیست اظهار کرد: پایش منطقه شکار ممنوع کوه سفید با استفاده از دوربینهای تلهای برای ثبت تصاویر حیاتوحش و بهویژه گربهسانان در دستور کار است و خوشبختانه با بررسی دوربینهای تلهای تصویر چهارمین پلنگ در جنوب این منطقه به دست آمده است.
وی افزود: فاصله مشاهده این پلنگ با ٣ پلنگ دیگر بیش از ۱۰ کیلومتر است و با بررسیهای اولیه به عمل آمده مشخص شد این تصویر پلنگ جدیدی است که تاکنون از آن در این منطقه تصویری ثبت نشده است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست دماوند تصریح کرد: پلنگها در راس هرم غذایی حیاتوحش قرار دارند و بسیار ارزشمند و حضور آنها در چرخه و تنوع زیستی منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است.
پلنگ یکی از زیباترین و قدرتمندترین حیوانات گوشتخوار جهان است که در ایران نیز یافت میشود. پلنگ ایرانی (Panthera pardus saxicolor) که به نام پلنگ پارسی نیز شناخته میشود، یکی از بزرگترین زیرگونههای پلنگ است و به عنوان یکی از نمادهای طبیعت ایران به شمار میآید. این حیوان در مناطق کوهستانی و جنگلی کشور زندگی میکند و به دلیل ویژگیهای منحصربهفردش، همواره مورد توجه دوستداران طبیعت و پژوهشگران قرار گرفته است.
ویژگیهای ظاهری و رفتاری پلنگ ایرانی پلنگ ایرانی دارای جثهای بزرگتر نسبت به سایر زیرگونههای پلنگ است. پوست آن با خالهای سیاهرنگی که به شکل گلمانند روی بدن قرار دارد، به خوبی شناخته میشود. پلنگها بهطور کلی حیواناتی کمینگر و تنهایی هستند و اغلب در سکوت و آرامش شکار میکنند. پلنگ ایرانی با بهرهگیری از قدرت بدنی و چابکی بالا، قادر است از درختها بالا برود و در شکار طعمههای بزرگی مانند بز کوهی، گراز، آهو و گاهی هم دامهای اهلی موفق باشد.
زیستگاه پلنگ ایرانی شامل مناطق کوهستانی و جنگلی در بخشهای مختلفی از ایران از جمله البرز، زاگرس و برخی از مناطق شمال شرقی کشور میشود. این حیوان برای زیستن به مناطق وسیعی نیاز دارد و به همین دلیل کاهش زیستگاههای طبیعی و تخریب آنها به یکی از مهمترین تهدیدها برای بقای پلنگ ایرانی تبدیل شده است.
متأسفانه پلنگ ایرانی با چالشها و تهدیدهای جدی روبرو است. یکی از اصلیترین مشکلات، کاهش زیستگاههای طبیعی به دلیل تخریب جنگلها و گسترش مناطق شهری است. شکار غیرقانونی و همچنین برخورد با دامهای اهلی و خودروها در جادهها از دیگر تهدیدهای جدی برای بقای این گونه ارزشمند هستند. همچنین کاهش طعمههای طبیعی مانند بز کوهی و آهو باعث میشود که پلنگها به دامهای اهلی حمله کنند و این مسأله نیز به درگیریهای بیشتری بین انسان و پلنگها منجر شده است.
با توجه به شرایط بحرانی پلنگ ایرانی، سازمانهای محیط زیست داخلی و بینالمللی در تلاشند تا با اجرای برنامههای حفاظتی، این گونه را از خطر انقراض نجات دهند. برنامههای حفاظت شامل آموزش جوامع محلی، جلوگیری از شکار غیرقانونی، ایجاد مناطق حفاظتشده و بهبود شرایط زیستگاههای طبیعی پلنگ است. همچنین همکاری با جوامع محلی در جهت کاهش درگیریهای پلنگها با دامداران از طریق ارائه راهحلهای مناسب مانند پرداخت غرامت یا استفاده از سگهای نگهبان نیز از اقدامات مؤثر در این زمینه است.
اهمیت پلنگ ایرانی در اکوسیستم پلنگها به عنوان شکارچیان رأس هرم غذایی، نقش بسیار مهمی در تنظیم جمعیت گونههای دیگر و حفظ تعادل اکوسیستم ایفا میکنند. حضور پلنگ در یک زیستگاه نشاندهنده سلامت اکوسیستم آن منطقه است. به همین دلیل حفاظت از پلنگ ایرانی نهتنها به معنای نجات یک گونه ارزشمند است، بلکه به معنای حفظ سلامت و پایداری زیستگاههای طبیعی کشور نیز محسوب میشود.
پلنگ ایرانی، یکی از نمادهای طبیعت ایران و یکی از مهمترین گونههای جانوری کشور است که با تهدیدهای بسیاری مواجه است. حفاظت از این حیوان ارزشمند نیازمند همکاری گستردهای بین سازمانهای محیط زیست، جوامع محلی و دولت است. با تلاشهای مشترک، میتوان امیدوار بود که پلنگ ایرانی همچنان در زیستگاههای طبیعی کشور به زندگی ادامه دهد و به عنوان یکی از گنجینههای طبیعی ایران به نسلهای آینده منتقل شود.